La urbo Žilina estas centro de nordokcidenta Slovakio.
La urbo Žilina situas en la valo de la rivero Váh en la valkadrono de Žilina, je kunfluejo de la rivero Váh kun la riveroj Kysuca kaj Rajčianka (rajĉianka). La valkadrono de Žilina troviĝas inter la monto-dorsoj de montaroj Malá Fatra, Strážovské vrchy, Súľovské vrchy, Javorníky kaj Kysucké vrchy.
La urboparto Budatín
La kastelo Budatín estas historia kaj arkitektura memorindaĵo de la urbo Žilina. Pasintece ĝi apartenis al akvaj kasteloj, defenditaj per river-fluoj kaj akvaj fosaĵoj. Ĝia la plej malnova parto estas grandioza gotika kvaretaĝa turo, kiu estis konstruita en la epoko de fortikigado de lando post la tatara invado en la duono de la 13-a jarcento.
Budatín-kastelo gardis vojkruciĝon de komercaj vojoj el regionoj nomataj Ponitrie kaj Považie al regionoj Sliezsko kaj Pollando. Konsiderante ĝian situon en proksimeco de la riveroj Váh kaj Kysuca ĝi funkciis kiel reĝa tridekona stacio, kie oni elprenis vojaĝimposton de migrandtaj vendistoj alvenantaj el Silezio.
Komence de la 14-a jarcento, dum la regado de Matúš Čák Trenčiansky, la turon oni fortikigis kaj alkonstruis al ĝi la palacon. En la jaro 1487 ricevis la kastelon Gašpar Suňog de Matej Korvín. Turka endanĝerigo, kaj ankaŭ laŭkorporaciaj revolucioj estis motivoj por kostruado de nova, renesanca remparo kun akva fosaĵo. En la jaroj 1487-1798, kiam la posedanto estis familio de Suňog, la kastelo travivis la plej grandan konstruaktivecon. Tiam ekestis ankaŭ kapelo kaj parko.
En la 18-a jarcento, kiam la kastelo plu ne funkciis kiel fortikaĵo, oni konstruis sur la restaĵoj de la remparo baroka-klasikisman kastelon.
En la jaro 1798 formortis la familio de Suňog. La kastelon akiris Anton Ĉáky.
Dum la revoluciaj jaroj 1848-1849, la 10-an de januaro 1849 la kastelo preskaŭ plene forbrulis. Daŭris dudek jarojn, ĝis kiam ĝi estis almenaŭ parte rekonstruita kaj la kastelon oni uzadis kiel soldatejo.
Tutan renovigon de la kastelo komencis ĝiaj posedantoj dum la jaroj 1920-1922, kaj la kastelo ricevis la hodiaŭan aspekton.
La kastelo apartenis al la familio de Čáky ĝis la jaro 1945.
Hodiaŭ en la Budatín-kastelo havas sidejon la muzeo nomata Považské (povaĵske). La muzeo specialiĝas pri dokumentaro kaj esploro de dratumado. Ĝi posedas pli ol 1200 da pecoj de dratumitaj verkoj. Tio estas la plej granda kaj unika kolektaĵo de la speco en la mondo.
INTERESAĴOJ
Apud la Budatín-kastelo okazis en decembro de la jaro 1848 kaj komence de januaro de la jaro 1849 memoraj bataloj de slovakaj volontuloj por nacia estanteco, kiujn gvidis Jozef Miloslav Hurban.
Renkontiĝoj | Stretnutia
Dom Matice slovenskej, Hollého 11, Žilina
ĉiun lundon / každý pondelok
17:00 - 18.30 h
(krom somera ferio / okrem letných prázdnin)